(Sri #Jagannathadasa virachita)
SRI #HARIKATHAMRUTASARA/PanchatanmAtrA Sandhi
ಶ್ರೀ #ಜಗನ್ನಾಥದಾಸ ವಿರಚಿತ ಶ್ರೀ #ಹರಿಕಥಾಮೃತಸಾರ
221. ದ್ವಿದಳಪದ್ಮವು ಶೋಭಿಪುದು ಕಂ-
ಠದಲಿ
ಮುಖ್ಯಪ್ರಾಣ ತನ್ನಯ
ಸುದತಿಯಿಂದೊಡಗೂಡಿ
ಹಂಸೋಪಾಸನೆಯ ಮಾಳ್ಪ|
ಉದಕ
ಅನ್ನಾದಿಗಳಿಗವಕಾ-
ಶದನು
ತಾನಾಗಿರ್ದುದಾನಾ-
ಭಿಧನು
ಶಬ್ದವ ನುಡಿದು ನುಡಿಸುವ ಸರ್ವಜೀವರೊಳು||7||
DwidaLapadmavu
shOBhipudu kan-
Thadali muKhyaprANa
tannaya
sudatiyindoDagUDi
hamsOpAsaneya mALpa|
Udaka annAdigaLigavakA-
Shadanu tAnAgirdudAnA-
BhiDhanu shabdava
nuDidu suDisuva sarvajeevaroLu||7||
SUMMARY: A two-petal Lotus adorns his neck. There, Lord Mukhyaprana,
along with his consort Sri Bharati Devi, worships the Lord in the name of Hamsa
(Swan). As the provider of rice (food) and water, he exists there as UdAna, spells every word and makes the
being deliver those words.
222. ನಾಸಿಕದಿ
ನಾಸತ್ಯದಸ್ರರು
ಶ್ವಾಸಮಾನಿ ಪ್ರಾಣ ಭಾರತಿ
ಹಂಸ ಧನ್ವಂತ್ರಿಗಳು ಅಲ್ಲಲ್ಲಿಪ್ಪರವರೊಳಗೆ|
ಭೇಶಭಾಸ್ಕರರಕ್ಷಿಯುಗಳಕ-
ಧೀಶರೆನಿಪರು ಅವರೊಳಗೆ ಲ-
ಕ್ಷ್ಮೀಶ ದಧಿವಾಮನರು ನೀಯಾಮಿಸುತ ಇರುತಿಹರು||8||
NAsikadi nAsatyadasraru
shwAsamAni prANa
BhArati
Hamsa DhanwantrigaLu
allallipparavaroLage|
BhEshaBhAskararakShiyugaLaka-
Dheeshareniparu
avaroLage La-
kShmeesha daDhivAmanaru
neeyAmisuta irutiharu||8||
SUMMARY: In
the nose, twin deities named Ashwini exists; in them Lord MuKhyaprANa, who
monitors the breath, and his consort Bharati Devi exist; in them, the two forms
of Lord called Hamsa and Dhanvantari exist. Moon and Sun are the presiding
deities of the eyes. In them, the Lord exists as Lakshmeesha and Dadhivamana
and governs the eyes.
223. ಸ್ತಂಭರೂಪದಲಿಪ್ಪ ದಕ್ಷಿಣ
ಅಂಬಕದಿ
ಪ್ರದ್ಯುಮ್ನ ಗುಣರೂ-
ಪಾಂಭ್ರಣಿಯು
ತಾನಾಗಿ ಇಪ್ಪಳು ವತ್ಸರೂಪದಲಿ|
ಪೊಂಬಸುರಪದ
ಯೋಗ್ಯ ಪವನ ತ್ರಿ-
ಯಂಬಕಾದಿ
ಸಮಸ್ತದಿವಿಜ ಕ-
ದಂಬಸೇವಿತನಾಗಿ
ಸರ್ವಪದಾರ್ಥಗಳ ತೋರ್ಪ||9||
StamBharUpadalippa
dakShiNa
Ambakadi Pradyumna
guNarU-
pAmBhraNiyu tAnAgi
yippaLu vatsarUpadali|
Pombasurapada yOgya
pavana tri-
yambakAdi samastadivija
ka-
dambasEvitanAgi
sarvapadArThagaLa tOrpa||9||
SUMMARY: Pradyumna exists in the right eye in the form of a column. Goddess
Mahalakshmi exists there in the form of a rope under the name of Ambhrani; Lord
Vayu, who will be Lord Brahma in the next Kalpa, in the form of a calf, exists
there, getting served by Lord Shiva and the community of other deities,
empowering the eyes to see all the objects.
All these aspects have been elaborated in BrahadBhAShya:
VAyurgOvatsarUpENa sarvaprANiShu samsThitaha|
SUkShmadEhO gruham tasya vitAnam sThUla uchyatE|
Annam dAmAtmakam tasya sThUNA tu BhagavAn Harihi|
DhyAyatyEvam hi yO VAyum shrOtrAdeen manasA saha|
BudDhim cha saptashatrUn sa viShayEShwaBhiDhAvataha|
AsurAn sannirudDhaiva vEtti NArAyaNam param|
DakShiNAkShisThitam VAyum saptadEvA upAsatE|
AkSheeNajnAnamanasaha sadAshivapurahssarAha|
UpAsyamAnam tairdEvairmOkShArTham VAyumeeshwaram|
SThUNayA ViShNunA sArDhamyO vidyAt sO(s)nnamashnutE||Brahadbhashya||
ವಾಯುರ್ಗೋವತ್ಸರೂಪೇಣ
ಸರ್ವಪ್ರಾಣಿಷು ಸಂಸ್ಥಿತಃ|
ಸೂಕ್ಷ್ಮದೇಹೋ ಗೃಹಂ ತಸ್ಯ
ವಿತಾನಂ ಸ್ಥೂಲ ಉಚ್ಯತೇ|
ಅನ್ನಂ ದಾಮಾತ್ಮಕಂ ತಸ್ಯ
ಸ್ಥೂಣಾ ತು ಭಗವಾನ್ ಹರಿಃ|
ಧ್ಯಾಯತ್ಯೇವಂ ಹಿ ಯೋ ವಾಯುಂ
ಶ್ರೋತ್ರಾದೀನ್ ಮನಸಾ ಸಹ|
ಬುದ್ಧಿಂ ಚ ಸಪ್ತಶತ್ರೂನ್ ಸ
ವಿಷಯೇಷ್ವಭಿಧಾವತಃ|
ಅಸುರಾನ್ ಸನ್ನಿರುದ್ಧೈವ
ವೇತ್ತಿ ನಾರಾಯಣಂ ಪರಮ್|
ದಕ್ಷಿಣಾಕ್ಷಿಸ್ಥಿತಂ ವಾಯುಂ
ಸಪ್ತದೇವಾ ಉಪಾಸತೇ|
ಅಕ್ಷೀಣಜ್ಞಾನಮನಸಃ
ಸದಾಶಿವಪುರಃಸರಾಃ|
ಉಪಾಸ್ಯಮಾನಂ
ತೈರ್ದೇವೈರ್ಮೋಕ್ಷಾರ್ಥಂ ವಾಯುಮೀಶ್ವರಮ್|
ಸ್ಠೂಣಯಾ ವಿಷ್ಣುನಾ ಸಾರ್ಧಂ
ಯೋ ವಿದ್ಯಾತ್ ಸೋsನ್ನಮಶ್ನುತೇ||
वायुर्गॊवत्सरूपॆण सर्वप्राणिषु
सम्स्थितः।
सूक्ष्मदॆहॊ गृहं तस्य वितानं स्थूल
उच्यतॆ।
अन्नं दामात्मकं तस्य स्थूणा तु भगवान्
हरिः।
ध्यायत्यॆवं हि यॊ वायुं श्रॊत्रादीन्
मनसा सह।
बुद्धिं च सप्तशत्रून् स
विषयॆड्ष्वभिधावतः।
असुरान् सन्निरुद्धैव वॆत्ति नारायणं
परम्।
दक्षिणास्थितं वायुं सप्तदॆवा उपासतॆ।
अक्ष्णज्ञानमनसः सदाशिवपुरःसराः।
उपास्यमानं तैर्दॆवैर्मॊक्षार्थं वायुमीश्वरम्।बृहद्भाष्यं॥
Please visit https://www.facebook.com/dwarakanath.shimoga
Please read, comment and share. SDN
No comments:
Post a Comment